Văn hóa và tục lệ vẽ mắt thuyền ở miền Tây Nam Bộ, Việt Nam
Nếu bạn đến miền Tây Nam Bộ của Việt Nam, đặc biệt là các chợ nổi như Cái Răng, Cái Bè hay Long Xuyên, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những chiếc thuyền có đôi mắt to, sắc nét ở mũi thuyền. Đây không chỉ là một yếu tố trang trí mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong văn hóa và tín ngưỡng của người dân miền sông nước.
Ý nghĩa của đôi mắt thuyền
• Mang lại sự bảo vệ: Người dân tin rằng vẽ mắt thuyền giúp con thuyền có “linh hồn”, có thể “nhìn thấy” chướng ngại vật và tránh tai nạn trên sông.
• Xua đuổi tà ma: Mắt thuyền như một vị thần hộ mệnh, giúp người lái thuyền tránh được những điều xui xẻo và mang lại bình an.
• Thể hiện cá tính của thuyền: Mỗi chiếc thuyền có một kiểu mắt riêng, thể hiện phong cách của chủ thuyền và mục đích sử dụng.
Phân biệt các loại mắt thuyền Ở miền Tây, mắt thuyền có nhiều hình dạng khác nhau, tùy theo công năng của con thuyền
• Thuyền buôn bán (ghe chợ, ghe xuồng): Thường có mắt tròn, hiền hòa, thể hiện sự thân thiện.
• Thuyền đánh cá: Có mắt lớn, sắc sảo, thể hiện sự mạnh mẽ, giúp “xua đuổi” tà khí và mang về nhiều cá.
• Thuyền lớn (ghe bầu, ghe tải): Mắt thường to, rõ nét, thể hiện sự oai nghiêm, giúp vững vàng trước sóng gió.
Nguồn gốc của tục vẽ mắt thuyền
Tục lệ này có từ lâu đời, bắt nguồn từ văn hóa sông nước của người Việt, Chăm và cả người Hoa. Một số nhà nghiên cứu cho rằng phong tục này có thể liên quan đến quan niệm trong Phật giáo và tín ngưỡng dân gian, nơi đôi mắt có ý nghĩa bảo hộ và soi sáng đường đi.
Trải nghiệm văn hóa khi đến miền Tây
Du khách có thể tận mắt chiêm ngưỡng những chiếc thuyền mắt ở chợ nổi hoặc bến sông. Một số xưởng đóng thuyền ở miền Tây còn cho phép du khách tham gia trải nghiệm vẽ mắt thuyền, giúp hiểu hơn về nghệ thuật dân gian độc đáo này. Kết luận Vẽ mắt thuyền không chỉ là một nét văn hóa đặc trưng của miền Tây Nam Bộ mà còn phản ánh đời sống tâm linh và phong tục tập quán của người dân sông nước. Nếu có dịp đến đây, bạn đừng quên tìm hiểu và chụp ảnh cùng những chiếc thuyền mang “đôi mắt biết nói” này nhé!
Hãy liên hệ team Du Lịch Travelmates để cùng khám phá những nét văn hóa và truyền thống của quê hương mình nhé.
